Εκείνο το ολιγοσέλιδο βιβλίο που καταφέραμε να διαβάσουμε παρά την απαράβατη κλίση σε μια μετάβαση ανάμεσα στις Μικρές Κυκλάδες πάνω στο θρυλικό Express Skopelitis. Εκείνο που μετέφερε μαζί του στη βαλίτσα μας λίγη από την άμμο κάθε παραλίας που επισκεφθήκαμε στην Πάρο. Αλλά και εκείνα που ξεχωρίζουμε κάθε τόσο από τη βιβλιοθήκη μας ανοίγοντας τα στην πρώτη τους σελίδα για να χαμογελάσουμε στη θέα των σφραγίδων των βιβλιοπωλείων των Κυκλάδων και των βιβλίων φερμένων από τα νησιά που σφράγισαν στις αναμνήσεις μας.
Καθώς οι Κυκλάδες ξεκινούν πλέον κάθε καλοκαίρι με το στοίχημα της διατήρησης της τόσο πρόδηλα και αβίαστα φωτεινής τους κληρονομιάς και τη βιώσιμη διαχείριση της, αναζητούμε τα περιβάλλοντα, τους τόπους και τους τρόπους που αξιοποιούν με σεβασμό τους χώρους, το πλαίσιο και το φως που τα φιλοξενεί κάνοντας, αυτή τη φορά, μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία των νησιών. Στους δροσερούς χώρους που μας τροφοδοτούν όχι μόνο με το περιεχόμενο και τις πληροφορίες των βιβλίων, σαν άλλο Gemini, αλλά και με τη σύνδεση με την αφή, τον χειροποίητο πολιτισμό, τον συνδυασμό της μυρωδιάς του χαρτιού και της φύσης, την στάση που προϋποθέτει η ανάπαυση, με τη βαθιά εσωτερική ηρεμία της συγκέντρωσης στη στιγμή που ο ήλιος πάνω από τις Κυκλάδες ζεσταίνει όλο μας το είναι.
Τaxidi, Τήνος
Μια μεγάλη πράσινη πόρτα στην παραλία της Χώρας της Τήνου οδηγεί, από τη μία σε ένα ιδιαίτερο πέρασμα και από την άλλη βγάζει απευθείας στο μπλε, τη θάλασσα και μια σειρά από γεμάτες με διαφορετικές ονομασίες, φρεσκοβαμμένες αυτή την εποχή, ψαρόβαρκες και τράτες. Το “Τaxidi” εμπνευσμένο το ποίημα «Ιθάκη» του Καβάφη είναι ένας πολύμορφος χώρος όπου μπορεί κανείς, ήδη από την είσοδο. Να επιβραδύνει το βήμα για να απορροφήσει το φως που εισβάλει δυνατά από το αίθριο. Να ανακαλύψει αντικείμενα τέχνης και design, να καθισει στα τραπεζακια και να απολαύσει ένα ποτήρι κρασί από κυκλαδίτικες ποικιλίες και αυθεντικές γεύσεις του τόπου όπως ένα πιάτο με μικροσκοπικές ροδέλες από ντοματίνια τόσο διαφορετικά σε χρώματα, σχήματα και μεγέθη μεταξύ τους και τόσο απαρέγκλιτα ολόγιομα με γεύση.
Αλλά και βιβλία, εκδόσεις και περιοδικά. Από τις εκδόσεις του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και του Μουσείου Μπενάκη, του Phaidon, του Hyper Hyppo, του Desired Lanscapes, της Kyklada Press και τα ταξιδιωτικά ή αλλά περιοδικά όπως τα Nomas, Kennedy Magazine, The Greek Foundation, τις εκδόσεις από το Μonocle που σχετίζονται με την Ελλάδα αλλά και ξένες εκδόσεις γεμάτες με ελληνικές συνταγές από την Ελλάδα και τα νησιά.
Arsenale, Ανάφη
Ανάμεσα στα ταβερνάκια, τα εστιατόρια, τα cafe και τα wine bars του νησιού βρίσκεται από πέρσι το βιβλιοπωλείο Arsenale – σημαίνει οπλοστάσιο στα ιταλικά- φωλιασμένο μέσα σε έναν παλιό ταρσανά. Ένας χώρος όπου μπορεί κανείς σήμερα να βρει την πλεύση του ανάμεσα σε σωσίβια, κουλούρες, βατραχοπέδιλα και μανουάλια αλλά και ένας χώρος γεμάτος με “προμήθειες”. Γεμάτος με πολλαπλές εκδόσεις και προσεκτικά διαλεγμένα βιβλία. Βιβλία που επιλέχθηκαν από διάφορα βιβλιοπωλεία της Μεσογείου και ταξίδεψαν ως το μικρό νησί της Ανάφης με τον ανοιχτό ορίζοντα, την απλωσιά και την αναζωογονητική σιγή για να διαβαστούν.
Βιβλία – είτε νέα, είτε από δεύτερο χέρι- που μας ενώνουν με τη θάλασσα και στο καλοκαίρι, τη Μεσόγειο, την ποίηση και την λογοτεχνία, την τέχνη και την αρχιτεκτονική, “τσέπης” στην πλειοψηφία τους ώστε να διαβαστούν επί- αυτού του ωραίου- τόπου. Από την “Παναγιά τη Γοργόνα” του Μυριβήλη, μια παλιά έκδοση των Ναυτικών Χρονικών, μερικά βότσαλα και μια μάσκα θαλάσσης, ένα βιβλίο για ναυτικούς κόμπους και “Το Χαμένο Νησί” έως το τεύχος του Νοmas Magazine με τα σχέδια του Δημήτρη Παπαϊωάννου για την Ανάφη και τα μικρά βιβλιαράκια της Cycladic Press, τα βιβλία αυτού του νησιώτικου βιβλιοπωλείου σφραγίζονται με την “σφραγίδα” του κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Σηματολόγιον, Σίκινος
Η Σίκινος είναι το νησί του δυτικού Αιγαίου με τους λιγοστούς κατοίκους και την ήπια τουριστική κίνηση που δεν χρειάζεται κανείς να φτιάξει λίστα πριν το επισκεφτεί. Τα μετρημένα του cafe και ταβερνάκια καθώς και ένα μαγευτικό οινοποιείο μετριούνται όλα μαζί στα δάχτυλα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως το μοναδικό βιβλιοπωλείο που διαθέτει η Σίκινος, δεν αποτελεί μια εμπειρία από μόνο του. Το βιβλιοπωλείο “Σηματολόγιον” πήρε αφενός το όνομα του από το μικρό εκκλησάκι που υπάρχει στο νησί με την ακατέργαστη ομορφιά, λίγο πιο κάτω από το Μοναστήρι της Χρυσοπηγής που είναι αφιερωμένο στον Οδυσσέα Ελύτη. Και αφετέρου, από το γεγονός ότι αποτελεί σημείο συνάντησης, ένα καταφύγιο για τους βιβλιόφιλους και μια ζωντανή απόδειξη ότι η αγάπη για το βιβλίο μπορεί να φωτίσει, σαν άλλος φάρος ακόμα και στα πιο απρόσμενα μέρη. Οι περισσότεροι τίτλοι βιβλίων στο Σηματολόγιον έχουν να κάνουν με το Αιγαίο και την Ελλάδα σε μια προσεκτικά επιλεγμένη συλλογή που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα από τη λογοτεχνία, τη ποίηση, την ιστορία, τη φιλοσοφία, τα παιδικά βιβλία και τους ταξιδιωτικούς οδηγούς για τις Κυκλάδες προσφέροντας όχι απλά βιβλία, αλλά και μια μοναδική, ζεστή πολιτιστική εμπειρία.
Πωλητήριο Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Άνδρος
Στο ισόγειο της νέας πτέρυγας του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή λειτουργεί το πωλητήριο του μουσείου. Η επίσκεψη στις εκθέσεις του μπορεί να ολοκληρωθεί με την αγορά ενός βιβλίου από τη συλλογή του μουσείου που θα μας συντροφεύσει τις μέρες που θα περιπλανηθούμε στο νησί της Άνδρου.
Οι εκδόσεις έχουν να κάνουν φυσικά με την τέχνη και τις εκδόσεις που συνδέονται με τις περιοδικές και τις μόνιμες εκθέσεις του Μουσείου Γουλανδρή αλλά και με φωτογραφικά λευκώματα και παιδικά βιβλία. Μάλιστα στους χώρους του μουσείου συμπεριλαμβάνεται και μια βιβλιοθήκη, η οποία διαθέτει πάνω από 5000 τόμους διαθέσιμους για ανάγνωση, σχετικούς με την Ιστορία της τέχνης, την αρχαιολογία και τα εικαστικά. Το πωλητήριο, παραμένει ανοιχτό κατά τις ώρες λειτουργίας του μουσείου. Ενώ το δώμα του μουσείου παρέχει απρόσκοπτη θέα στο Αιγαίο, την γραφική παραλία του Νειμποριού, τον Ναυτικό Όμιλο Άνδρου και το παρεκκλήσι της Αγίας Θαλασσινής, μετατρέποντας το, στο καταλληλότερο μέρος για να διαβάσει κανείς τις πρώτες σελίδες των νέων του βιβλίων.
Antilalos, Τήνος
Πράγματι περνώντας από τον “Αντίλαλο” στη Χώρα της Τήνου αυτό που ξεχωρίζει είναι η ηχώ. Οι ζωηροί διάλογοι και οι ζωντανές κουβέντες των πιστών θαμώνων και των επισκεπτών που απολαμβάνουν τον καφέ, το πρωινό ή κάποιο άλλο σύντομο γεύμα της ημέρας στα μαρμάρινα τραπεζάκια του. Ενώ στα ράφια που βρίσκονται κρεμασμένα στον εξωτερικό του τοίχο πάνω ακριβώς από αυτά τα τραπεζάκια και στην κοινή θέα της συμβολής των στενοσόκακων όπου βρίσκεται ο Αντίλαλος, υπάρχουν τα λεγόμενα “Blind Date Βooks“. Τα επιλεγμένα βιβλία που περιμένουν τους μελλοντικούς αναγνώστες κρυμμένα μέσα σε ένα ουδέτερο περιτύλιγμα. Τόσο στο ισόγειο του διώροφου βιβλιοπωλείου με το ξύλινο πάτωμα και τη σκάλα, όσο και στη σοφίτα με το υπερυψωμένο μπαλκονάκι ιδανικό για χάζι στη ζωή του στενού, θα βρείτε από second hand βιβλία που χρονολογούνται ακόμα και από το 1890 μέχρι νέες εκδόσεις.
Πολλά από τα βιβλία αναφέρονται στις Κυκλάδες αλλά τα ράφια του είναι επίσης γεμάτα με μια ποικιλία τίτλων που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων από σύγχρονη και κλασική λογοτεχνία, ποίηση, ιστορικά δοκίμια, φιλοσοφικά έργα, παιδικά βιβλία, μέχρι ειδικές εκδόσεις που αφορούν την ιστορία, την τέχνη και τον πολιτισμό της Τήνου και των Κυκλάδων.
Βιβλιοπόντικας, Σύρος
Είναι αδύνατο να περάσει κανείς από το στενό της οδού Άνδρου ναι μεν, στην πανέμορφη Ερμούπολη της Σύρου δε, και να καταφέρει να αντισταθεί στο να δρασκελίσει το κατώφλι του. Ο Βιβλιοπόντικας είναι ένα ανεπιτήδευτα φιλόξενο νησιώτικο βιβλιοπωλείο με πραγματικά ενδιαφέροντες τίτλους βιβλίων και νέες ελληνικές εκδόσεις, μπόλικα κόμικς και παιδικά βιβλία, εξού και το χαριτωμένο του όνομα.
Θυμίζοντας κάτι ανάμεσα σε νησιώτικο σπίτι με μια πλούσια συλλογή βιβλίων και περιποιημένο παιδικό βιβλιοπωλείο με το εσωτερικό νησιώτικο βόλτο να χωρίζει ή καλύτερα ενώνει τον χώρο του διαθέτει πολλαπλές γωνιές και ράφια με μια πλούσια ποικιλία τίτλων από λογοτεχνία και best sellers, μέχρι ψαγμένες εκδόσεις με ποιητικές συλλογές. Αλλά και βιβλία και οδηγούς που μας μιλούν για τα ταξίδια μέχρι ιδιαίτερα παιδικά βιβλία και πολύχρωμες εκδόσεις που μελλοντικά θα μετατραπούν σε ενθύμιο των διακοπών στην όμορφη Σύρο.
