Η ευεξία αποτελεί μία λέξη που χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια που έχει όμως τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το πρόθεμα “ευ” που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει “καλό” και τη λέξη “έξις” που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει “συνήθεια” και προέρχεται από το ρήμα έχω. Οι βασικές αρχές της ευεξίας μπορούν να ανιχνευθούν στους αρχαίους πολιτισμούς από την Ανατολή (Ινδία, Κίνα) έως τη Δύση (Ελλάδα, Ρώμη). Στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες του 19ου αιώνα, μια ποικιλία πνευματικών, θρησκευτικών και ιατρικών κινημάτων αναπτύχθηκε παράλληλα με τη συμβατική ιατρική και έγιναν περισσότερο δημοφιλή τις δεκαετίες του ‘60 και ‘70 στις ΗΠΑ. Έκτοτε πολλές από αυτές τις πρακτικές έχουν πολλαπλασιαστεί και εξελιχθεί για να αποτελέσουν ένα ανερχόμενο trend του 21 αιώνα.
Το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Ευεξίας ορίζει την ευεξία ως την ενεργό επιδίωξη δραστηριοτήτων, επιλογών και τρόπων ζωής που οδηγούν σε μια κατάσταση ολιστικής υγείας.
Ωστόσο υπάρχουν δύο σημαντικές πτυχές σ’ αυτόν τον ορισμό. Πρώτον, η ευεξία δεν είναι μια παθητική ή στατική κατάσταση, αλλά μια «ενεργητική συνθήκη» που σχετίζεται με κίνητρα επιλογές και δράσεις προς μια βέλτιστη κατάσταση υγείας και ευεξίας. Δεύτερον, η ευεξία συνδέεται με την ολιστική υγεία—δηλαδή, εκτείνεται πέρα από τη σωματική υγεία και ενσωματώνει πολλές διαφορετικές διαστάσεις που θα πρέπει να λειτουργούν σε αρμονία.
Η ευεξία αποτελεί μία ατομική επιδίωξη και επιλογή αλλά επηρεάζεται σημαντικά από το φυσικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Η ευεξία συχνά συγχέεται με όρους όπως υγεία και η ευτυχία. Ενώ υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ τους, η ευεξία έχει ποιότητες δυναμικές και μεταβαλλόμενες.
Ένας τρόπος για να κατανοήσουμε την ευεξία είναι να θεωρήσουμε την υγεία ως ένα φάσμα που εκτείνεται από την ασθένεια ως μια κατάσταση βέλτιστης ευεξίας. Από τη μία πλευρά, ο ασθενής αναζητά την ίαση με κάθε τρόπο και αναζητά θεραπευτικές εναλλακτικές θεραπείας και από την άλλη πλευρά οι άνθρωποι με καλή υγεία εστιάζουν στην πρόληψη με σκοπό την προάσπιση της υγείας τους και την μεγιστοποίηση της ζωτικότητας τους. Η ευεξία έχει στόχο την πρόληψη και καθοδηγείται αμιγώς από ατομικά κίνητρα και αξίες ζωής.
Μια στάση ζωής με επίκεντρο την ευεξία μας βοηθά να αποτρέψουμε και να ξεπεράσουμε τις ασθένειες-ειδικά αυτές του πολιτισμού- τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον.
Wellness vs Wellbeing
H ευεξία μπορεί να έχει διαφορετικές ποιότητες στα διαφορετικά στάδια της ζωής, ωστόσο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις διατροφικές μας συνήθειες, την άσκηση και την ποιότητα ύπνου που επηρεάζουν άμεσα και την υγεία μας
Η ευζωία από την άλλη περιλαμβάνει ένα μεγαλύτερο φάσμα παραμέτρων που σχετίζονται με μία καλή ζωή.
Οι πέντε βασικότερες σύμφωνα με την Gallup είναι οι ακόλουθες:
Επαγγελματική ευζωία: το να σου αρέσει αυτό που κάνεις επαγγελματικά κάθε μέρα
Κοινωνική ευζωία: το να έχεις ουσιαστικές φιλικές σχέσεις στην ζωή
Οικονομική ευζωία: που σημαίνει καλή οικονομική διαχείριση
Σωματική ευζωία: το να έχεις ενέργεια και ζωτικότητα ώστε να ανταποκρίνεσαι επαρκώς στις καθημερινές προκλήσεις.
Κοινοτική ευζωία: να ευχαριστιέσαι το που ζεις
Η ευεξία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ευζωίας αλλά δεν αποτελεί το μοναδικό στοιχείο της καλά βιωμένης ζωής. Η ισορροπία και η καλλιέργεια και των 5 πυλώνων είναι αυτή που δημιουργεί πληρότητα, ασφάλεια και νόημα στην ζωή των ανθρώπων.
Ας ξεκινήσουμε την αλλαγή από αυτά που άμεσα περνούν από τα χέρια μας όπως είναι η διατροφή και η άσκηση. Φροντίζοντας τον εαυτό μας ουσιαστικά μπορούμε να εμπνευστούμε και να κινητοποιηθούμε για να βελτιώσουμε και τις άλλες πτυχές της ζωής μας.
Ίσως τελικά μια καλά βιωμένη ζωή, να ξεκινά από μία μπουκιά ή από ένα πρώτο βήμα.
Λοιπόν, τι λες? ξεκινάμε?….
Konstantinos Zervos, MSc
Συμπεριφοριστής διατροφολόγος βασισμένος στην ενσυνειδητότητα (mindfulness) και ειδίκευση στην Προαγωγή και Αγωγή Υγείας, Ιατρική Σχολή Αθηνών – Δημιουργός του προγράμματος ΕΑΤΤ: γευματίζω ενσυνείδητα
Wellness Hospitality Consultant
Πηγές:
